Tác phẩm – sống hay đơn thuần là tồn tại!
Đừng vội vã khi viết một điều gì đó. Văn chương không phải là thứ chạy theo cảm xúc con người mà nó khơi gợi cảm xúc cho con người. Văn chương không phải là thứ luôn ca ngợi những điều tốt đẹp mà nó mang lại những giá trị tốt đẹp. Văn chương không dành cho nghững kẻ thiếu nghiêm túc và xem nó chỉ là một thú vui. Văn chương xuất phát từ chính tâm hồn và bản lĩnh của người cầm bút.
Phần 1: Người cầm bút- sứ giả của văn chương.
Từ khi ra đời cho đến tận hôm nay, văn chương vẫn luôn hoàn thành sứ mệnh vĩ đại của nó, không chỉ là một món ăn dinh dưỡng tâm hồn mà còn đóng góp một phần không nhỏ vào tiến trình phát triển lịch sử thế giới. Người đưa văn chương đến gần hơn với cuộc sống – không ai khác chính là nhà văn, nhà thơ – những người cầm bút.
Người sứ giả nắm giữ thiên chức cao cả của văn chương, sáng tạo nên các tác phẩm để truyền đến trái tim độc giả. Nhà thơ Chế Lan Viên từng viết: “ Người đọc tìm đến nhà thơ, là để đòi hỏi một cách sống, không phải chỉ hỏi lý tưởng như với một nhà triết học, mà hỏi cách cảm xúc, cách thương, cách nhớ, cách giận, cách ghét như với một người yêu”. Có thể thấy, văn chương là chiếc chìa khóa khai mở tâm hồn con người, tạo nên những cung bậc cảm xúc đa dạng, và người nắm giữ nó chính là tác giả.
Chúng ta ắt hẳn đã từng nghe câu ca dao thân thuộc:
“ Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.”
Câu ca dao ca ngợi đức tính tốt đẹp của những người con đất Việt: sống trong sạch, ngay thẳng, chân thực. Thế nhưng đã có người cho rằng câu lục bát này nhằm phê phán những kẻ rũ bỏ thân thế, nguồn gốc “thấp kém” của mình ( sinh ra từ bùn), luôn cho mình là một bông sen thanh cao đẹp dẽ. Dĩ nhiên đây là một cách nghĩ sai lầm, nhưng nó cho chúng ta biết rằng ngôn từ có một sức mạnh ghê gớm mà không ai kiểm soát được sức ảnh hưởng của nó.
Vậy nên, những người làm công việc sáng tạo nên những tác phẩm văn học đang nắm trong tay mình một vũ khí lợi hại nhưng không phải ai cũng hiểu được điều đó. Là một nhà văn, khi đưa đứa con tinh thần của mình ra trước cuộc sống, nghĩa là bạn phải chấp nhận mọi phản hồi từ độc giả, dù là phản hồi tích cực hay tiêu cực. Bởi vì độc giả là một người đồng sáng tạo, và tác phẩm sẽ chẳng là gì nếu không có nguồn nhiệt được chuyền từ những người tiếp nhận văn học.
Phần 2: Chúng ta gọi “ viết văn” là gì?
Đó là một câu hỏi tưởng chừng như rất đơn giản, nhưng khi lắng lại tâm hồn để tìm câu trả lời, có thể bạn sẽ giật mình. Mục đích bạn sáng tác để làm gì?
Có rất nhiều người gọi “ viết văn” là “đam mê”, nhưng phần lớn trong số họ vốn dĩ chỉ xem “ viết văn” là “sở thích”. “ Đam mê” là một mỹ từ, và khi bạn gọi tên từ này, liệu bạn có thể hiểu hết được ý nghĩa quan trọng của nó? Bạn thực sự đam mê viết văn sao? Bạn thực có thể từ bỏ thời gian vui chơi, thư giãn và rất rất nhiều sở thích khác để viết văn sao?
Một số người khác coi “viết văn” là một nghề, nghĩa là đã có một sự ràng buộc. Nhưng không phải ai cũng yêu thích và nghiêm túc với nghề của mình. Thật may mắn khi có những người luôn cống hiến hết mình cho công việc, và họ có thể đặt mình vào trường hợp thứ nhất: coi viết văn là “đam mê thực sự”. Sẽ không có gì sai nếu đam mê của bạn mang lại thu nhập cho bạn. Nhưng đừng xem văn chương là một nguồn thu nhập hay một thứ để mua bán đơn thuần. Nếu vậy, khi đặt bút viết một tác phẩm, trong đầu bạn chỉ nghĩ rằng, làm sao kiếm được nhiều tiền từ bài viết của mình đây?
Và “viết văn” đôi khi được xem như một con đường mang lại ánh hào quang, và đây chính là thứ tai hại nhất. Nếu khi bạn xem viết văn là tiền bạc – cách nhanh nhất để giết chết một tác phẩm thì ở trường hợp này bạn có thể giết chết cả những tài năng văn học và làm cằn cỗi nền văn chương. Bởi vì khi chạy theo ánh hào quang, bạn cũng sẽ theo đuổi xu hướng hiện tại. Bạn sẽ chỉ nghĩ rằng người đọc muốn đọc gì, mà quên rằng mình muốn viết gì và mình cần viết gì? Tài năng của bạn chỉ để làm thỏa mãn những thứ người khác muốn đọc thôi ư? Tác phẩm của bạn sẽ trở thành cái máng hứng suy nghĩ của người khác và cuống cuồng chạy theo hiện tại. Và những người đã đọc tác phẩm của bạn sẽ mãi mãi không thể thay đổi tư tưởng mới, bởi vì những điều họ muốn đã được thể hiện trong những gì họ đọc. Bạn sẽ hài lòng chọn theo cách này ư?
Phần 3: Kiêu hãnh? Có hay không?
Chỉ ra sứ mênh quan trọng của những người cầm bút và những tư tưởng khác nhau về việc “ viết văn” để chúng ta có thể thấy rằng, những suy nghĩ sai lầm có thể dẫn đến những hậu quả không thể lường trước được. Và nguyên nhân của những sai lầm đó, phải chăng chính là chúng ta đã quá kiêu hãnh với tác phẩm của mình. Chúng ta tự tin rằng mình đã rất đam mê việc viết văn, chúng ta ngỡ một cốt truyện hay, những biện pháp nghệ thuật đặc sắc hay có nhiều người đọc đã là một tác phẩm tuyệt vời. Nhưng thời gian đã sàng lọc kĩ lưỡng và một thời gian ngắn sau những tác phẩm đó đã lui vào dĩ vãng. Đã bao giờ bạn hỏi tại sao người khác không nhớ đến tác phẩm của mình chưa? Không phải vì có bài viết khác xuất sắc hơn, mà chính bài viết của chúng ta chưa đủ sức để được lưu giữ trong tiềm thức người khác. Và chính những thứ ta càng hiểu rõ thì càng dễ khiến ta mắc sai lầm.
Chúng ta đã kiêu hãnh thái quá về những thứ mình làm được mà quên đi giá trị đích thực của nó!
Vậy kiêu hãnh? Có nên hay không? Tôi nghĩ là có. Kiêu hãnh vốn dĩ chẳng mang hàm ý tiêu cực nào cả, nhưng nó vốn dĩ là ranh giới mong manh giữa tự tin và tự kiêu. Sẩy chân một chút thôi, ta có thể rơi vào vực thẳm tự kiêu rồi nhấn chìm mọi cố gắng và tài năng. Vậy nên hãy để kiêu hãnh ở một thế cân bằng. Ta có quyền tự hào về sản phẩm sáng tạo của mình. Bởi vì đó chính là đam mê của chúng ta, là nỗ lực của chúng ta, là quá trình chúng ta rèn luyện và chắt chiu từng con chứ để hình thành lên nó. Chúng ta có quyền tự hào vì những điều tốt đẹp mà nó mang lại.
Phần 4: Hãy để tác phẩm của mình được sống, đừng để nó chỉ đơn thuần là tồn tại!
Khi bạn hoàn thành một tác phẩm, cuộc sống của nó bắt đầu, nhưng đó mới chỉ là tồn tại. Nó cần trải qua một cuộc hành trình để tìm đến cuộc sống đúng nghĩa.
Bạn đừng giết chết nó bởi sự kiêu hãnh thái quá của bản thân mình.
Tôi có quen một nhà văn trẻ. Trước khi xuất bản tập truyện ngắn thứ hai của mình, anh đã tìm đến cô giáo dạy Văn cũ để hỏi ý kiến. Và sau đó, họ đã thay đổi 8/10 tựa để của từng truyện, 2/10 cái kết và thay cả tên của tập truyện. Có nhiều người cho rằng đó là sự thất bại của anh nhà văn kia, nhưng tôi nghĩ đó là quá trình khắc nghiệt để tạo nên cuộc sống của một tác phẩm chân chính. Ta không bao giờ là hoàn hảo, và mọi thứ đều có thể tốt đẹp hơn nếu ta biết lắng nghe, học hỏi và nghiêm túc nhìn nhận vấn đề. Không bao giờ là quá muộn để bắt tay thực hiện một mục đích tốt đẹp nào đó.
Chúng ta cần nghiêm túc hơn và cần trân trọng những con chữ, những tác phầm mà mình viết, cũng như ta yêu quý cuộc sống của mình vậy. Ta nắm trong tay vận mệnh của một tác phẩm, và ta cần có trách nhiệm với nó. Nó là đam mê, là sở thích, hay là một nghề? Điều đó không quan trọng bàng việc cách ta đối xử với nó như thế nào.
Đừng vội vã khi viết một điều gì đó. Văn chương không phải là thứ chạy theo cảm xúc con người mà nó khơi gợi cảm xúc cho con người. Văn chương không phải là thứ luôn ca ngợi những điều tốt đẹp mà nó mang lại những giá trị tốt đẹp. Văn chương không dành cho nghững kẻ thiếu nghiêm túc và xem nó chỉ là một thú vui. Văn chương xuất phát từ chính tâm hồn và bản lĩnh của người cầm bút.
Đừng kiêu hãnh với con chữ của mình mà hãy có trách nhiệm với nó!
Theo quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trước khi sáng tạo một tác phẩm, cần trả lời 4 câu hỏi sau: Viết cho ai? Viết để làm gì? Viết cái gì? Viết như thế nào?, tương ứng với đối tượng- mục đích- nội dung- hình thức. Đó là bài học mà mỗi người cầm bút cần học hỏi.
Bạn đã sẵn sàng tạo nên cuộc sống ý nghĩa cho tác phẩm của mình rồi chứ?
| © Các tác phẩm sáng tác được xuất bản đều được bảo hộ bản quyền trong phạm vi hoạt động của CAYBUTTRE.VN, và đăng ký tác quyền DMCA. Đề nghị không sao chép, đăng tải, sử dụng lại những tác phẩm đó nếu không có sự cho phép bằng văn bản của chúng tôi. Trong trường hợp phát hiện ra các tác phẩm đã xuất bản có dấu hiệu vi phạm về bản quyền, hãy liên hệ với đội ngũ Quản trị viên - Biên tập viên của chúng tôi và xin thông báo qua hòm thư info.caybuttre@gmail.com để phối hợp xử lý vi phạm. Trân trọng cảm ơn! |
| CÓ THỂ BẠN ĐANG TÌM |
| Danh sách thành viên | Giới thiệu chung | Quy định hoạt động |
| Các câu hỏi/đáp về CBT | Trang vàng Cộng đồng | CÂY BÚT TRẺ AUDIO |
0 Comments